Други

Спекула има, но държавата няма с какво да я бори

  15.03.2023 07:22             
Спекула има, но държавата няма с какво да я бори

Нужен е законов механизъм, но в хармония с европейското право

Напоследък е особено актуален въпроса за спекулата с цените на стоките в страната. Смея да твърдя, че държавата не разполага с нужния инструментариум за борба с нея, защото КЗП и КЗК нямат право да определят ценообразуването в България.

На практика търговците са свободни сами до определят с колко надценка ще продават една стока след закупуването й от производител. А понякога по веригата от производителя до крайния продавач се нареждат няколко търговци и всеки слага своя надценка.

Читателите на „Знаме” са наясно, че спекула категорично има. И примери има - много стоки, като кашкавал, сирена, олио - на една българска фирма - се продават по-евтино в Европа отколкото тук .Това се установи категорично от КЗП, а причината е, че търговците в Европа слагат по-малка надценка - въпреки транспортните разходи на стоките до Европа.

В миналото действаше Закон за борба със спекулата, който определяше формите на спекулативната стопанска дейност, които съставляват административни нарушения, и наказанията, които се налагат за тях.

По смисъла на този закон спекулативна стопанска дейност е:

1. продаването на стоки и извършването на услуги по цена над определената или преди да е определена или утвърдена по установения ред;

2. извършването на търговска дейност без надлежно регистриране, когато такова се изисква;

3. извършването на търговска дейност на места, забранени за това

4. укриването или отклоняването на стоки.

След отмяната на закона (колкото и да беше спорен) не остана механизъм за борба със спекулата

Но тогава за спекула, освен административна, имаше и наказателна отговорност.

Съгласно чл.116 от НК от 1951 година, който продаде стока по цена над определената или получи за услуга възнаграждение по-голямо от законно допустимото, се наказва с лишаване от свобода до 5 години.

По сегашния НК, съобразно чл. 225, който продаде стока на цена над определената или преди да е определена или утвърдена по установения ред, или получи за услуга възнаграждение, по-голямо от законно допустимото, се наказва с лишаване от свобода до две години или с глоба от сто до триста лева. Когато деянието по ал. 1 е извършено при обявено извънредно положение по чл. 84, т. 12 от Конституцията на Република България, наказанието е лишаване от свобода от една до три години и глоба от пет хиляди до десет хиляди лева.

Проблемът е, че този текст на практика е мъртъв за цените на потребителските  стоки, защото на практика у нас няма орган, който да е оправомощен да регулира тези цени. Нито КЗК, нито КЗП имат такива функции. Всеки търговец сам определя надценка, поради което след като няма определена или утвърдена цена заради пазарната икономика/няма как да се ангажира отговорност по посоченият текст. Не е чудно, че на практика след 1990 г няма присъди по тези текст.

В момента посочената уредба е в пряко противоречие с принципите за пазарна икономика. Нужно е да се преформулира, но след много внимателен анализ, за да не изпаднем в противоречие с правото на ЕС. Но е ясно, че както в България, така и в Европа, има крещяша нужда от правно регулиране на посочения проблем.

Като председател на Комитета за защита на потребителите постоянно виждаме нарушени права на потребители. Ние им осигуряваме безплатна правна защита чрез процесуално представителство при потребителски спорове пред съд, оказваме правна помощ при установяване на неравноправни клаузи в потребителски договори, изготвяме и предявяваме жалби, консултираме, изготвяме искови молби, информираме и съдействаме напълно безплатно – в офисите ни в София и Пазарджик, общо в 17 областни града.

Адвокат Иво ЛУЛЧЕВ

Председател на Комитет за защита на потребителите

 


Свързани
Последни новини
Анкета
Обяви

КУПУВАМ ЗЕМЕДЕЛСКА ЗЕМЯ. 0888 516 825

"НИНА ТРЕЙД - 18" ЕООД - СКЛАД ЗА ДЪРВЕН МАТЕРИАЛ. ПРОДАВА ВСИЧКИ ВИДОВЕ ГРЕДИ, ДЪСКИ, ДЮШЕМЕ, ЛАМПЕРИЯ, ПОДПАЛКИ И ДР. НА НИСКИ ЦЕНИ В СРАВНЕНИЕ С КОНКУРЕНТИТЕ. 0899 198 498

ЛИЦЕНЗИРАНИ КУРСОВЕ, ФРИЗЬОРСТВО, КОЗМЕТИКА, МАНИКЮР, ГРИМ. 0888 616 438
Всички